Jednostki układu SI
Poznaj Międzynarodowy System Jednostek (Système International d'Unités) - globalny standard miar używany w nauce i przemyśle.
Co to jest układ SI?
Międzynarodowy System Jednostek (SI) to współczesna forma systemu metrycznego i najszerzej używany system jednostek miar na świecie. Został ustanowiony w 1960 roku przez 11. Generalną Konferencję Miar i Wag (CGPM).
System SI składa się z 7 jednostek podstawowych, z których można wyprowadzić wszystkie inne jednostki fizyczne. Jest to system spójny, co oznacza, że wszystkie jednostki są ze sobą powiązane za pomocą prostych relacji matematycznych.
Jednostki podstawowe SI
Metr (m) - długość
Jednostka długości definiowana jako odległość przebyta przez światło w próżni w czasie 1/299 792 458 sekundy.
Kilogram (kg) - masa
Jednostka masy definiowana przez ustaloną wartość stałej Plancka h równą 6,626 070 15 × 10⁻³⁴ J⋅s.
Sekunda (s) - czas
Jednostka czasu definiowana przez ustaloną wartość częstotliwości przejścia hiperfajnego cezu-133 równą 9 192 631 770 Hz.
Amper (A) - natężenie prądu elektrycznego
Jednostka natężenia prądu elektrycznego definiowana przez ustaloną wartość ładunku elementarnego e równą 1,602 176 634 × 10⁻¹⁹ C.
Kelwin (K) - temperatura termodynamiczna
Jednostka temperatury termodynamicznej definiowana przez ustaloną wartość stałej Boltzmanna k równą 1,380 649 × 10⁻²³ J/K.
Kandela (cd) - światłość
Jednostka światłości definiowana przez ustaloną wartość skuteczności świetlnej promieniowania monochromatycznego o częstotliwości 540 × 10¹² Hz równą 683 lm/W.
Mol (mol) - liczność materii
Jednostka liczności materii definiowana przez ustaloną wartość liczbą Avogadra N_A równą 6,022 140 76 × 10²³ mol⁻¹.
Przykłady jednostek pochodnych
| Wielkość | Jednostka | Symbol | Definicja |
|---|---|---|---|
| Powierzchnia | metr kwadratowy | m² | m × m |
| Objętość | metr sześcienny | m³ | m × m × m |
| Prędkość | metr na sekundę | m/s | m ÷ s |
| Siła | niuton | N | kg × m/s² |
| Ciśnienie | pascal | Pa | N/m² = kg/(m×s²) |
| Energia | dżul | J | N × m = kg×m²/s² |
| Moc | wat | W | J/s = kg×m²/s³ |
Zalety układu SI
Uniwersalność
Jest używany na całym świecie, co ułatwia komunikację naukową i handlową.
System dziesiętny
Oparty na potęgach liczby 10, co czyni obliczenia prostymi i intuicyjnymi.
Spójność
Wszystkie jednostki są ze sobą powiązane logicznymi zależnościami.
Dokładność
Definicje oparte na stałych fizycznych zapewniają najwyższą precyzję.